Satit Bilingual School
of Rangsit University

          บรรยากาศที่เหมาะกับการเรียนรู้ของวัยเรียน

 

นอกจากคุณภาพในด้านวิชาการแล้ว โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยรังสิต ยังใส่ใจปัจจัยอื่น ๆ ที่อาจส่งผลต่อการเรียนรู้ของนักเรียน อย่างเช่นสภาพแวดล้อมของโรงเรียน ที่มีส่วนเป็นอย่างมากในการเสริมสร้างพัฒนาของตัวนักเรียน รวมทั้งเรื่องของสุขภาพจิตใจด้วย โดยกระทรวงศึกษาธิการ (2539) ได้กล่าวถึงการจัดบรรยากาศที่เอื้อต่อการเรียนรู้ที่ดี คือ

 

 

            สถานที่สำหรับการศึกษาเล่าเรียน

 

สถานที่ต่าง ๆ ภายในโรงเรียน เช่น อาคารเรียน ห้องเรียน ห้องน้ำ ทางเดินในโรงเรียน ฯลฯ ต้องคำนึงถึงความร่มรื่น สวยงาม มีความเรียบง่ายและเป็นธรรมชาติ รักษาความสะอาด และใช้วัสดุตกแต่งที่ไม่อันตรายเพื่อความปลอดภัย ลดความเสี่ยงอุบัติเหตุ

 

 

            บรรยากาศห้องเรียน

 

ควรจัดห้องเรียนให้มีบรรยากาศแปลกใหม่ เหมาะสมกับการดำเนินกิจกรรมในแต่ละรายวิชา และสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความเหมาะสม เพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพในการเรียนรู้ และเพิ่มการปฏิสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มเพื่อน และครูผู้สอน

 

นอกจากนี้ การจัดวางสื่อ-อุปกรณ์การเรียนการสอน ก็ควรจัดวางให้เป็นระบบระเบียบ ไม่กินพื้นที่ในห้องเรียนมากจนเกินไป และสื่อการเรียนรู้ควรให้โอกาสผู้เรียนได้ลองสัมผัส เรียนรู้ เพื่อกระตุ้นการคิดวิเคราะห์ การทดลอง การแก้ปัญหาระหว่างปฏิบัติจริง โดยผู้สอนควรจะศึกษาความต้องการของผู้เรียนว่าต้องการพัฒนาทักษะอย่างไร พร้อมทั้งคำนึงถึงหลักสูตรเนื้อหาวิชา เพื่อเลือกใช้สื่อการเรียนรู้ที่มีเนื้อหาสอดคล้องกัน หรือเลือกใช้แหล่งธรรมชาติมาช่วยเป็นสื่อในการเรียนรู้ได้ก็จะเกิดผลดีมากขึ้นด้วย

 

 

            บุคลากรในโรงเรียน

 

บุคลากรในโรงเรียนนั้นมีความสำคัญต่อการเรียนรู้ของนักเรียนเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะครูผู้สอน ถ้าครูผู้สอนมีลักษณะที่ยิ้มแย้มแจ่มใส เข้าหาได้ง่าย ก็จะช่วยเพิ่มบรรยากาศที่ดีในชั้นเรียน นักเรียนจะเรียนด้วยความสบายใจ กล้าซักถามและแสดงความคิดเห็นได้ ดังนั้น บุคลิกภาพและวิธีการควบคุมอารมณ์ของครูผู้สอนจึงเป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างบรรยากาศและสิ่งแวดล้อมที่ดี เหมาะกับการเรียนรู้ได้เป็นอย่างดี

 

นอกจากนี้ การมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคลต่าง ๆ ในโรงเรียนก็มีส่วนสำคัญในการเสริมสร้างบรรยากาศในการเรียนการสอนด้วย โดยเฉพาะบุคลากรที่มีทัศนคติที่ดีต่อผู้เรียนและบทเรียน จะบริหารการเรียนการสอนให้ผู้เรียนทุกคนมีส่วนร่วมในการเรียนรู้ไปพร้อม ๆ กันได้ ในขณะเดียวกัน เพื่อนร่วมชั้นเรียน ก็มีส่วนช่วยในการสร้างบรรยากาศ และพัฒนาความคิด นิสัย ทัศนคติ และอารมณ์ของผู้เรียนได้

 

 

            การนำเทคโนโลยีมาใช้สร้างบรรยากาศในการเรียนรู้

 

การนำเอาเทคโนโลยีและหลักการทางวิทยาศาสตร์มาปรับใช้ในการสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ เพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพในการเรียนรู้ให้กับผู้เรียน ได้แก่

 

 

• แสง

 

 

ห้องเรียนที่มีแสงจ้ามากเกินไปจะทำให้เด็กขาดสมาธิในการเรียน ควรเลือกใช้ม่านหรือวัสดุอื่นมากันแสงให้มีความนุ่มนวลมากขึ้น หรือใช้หลอดไฟเพื่อเพิ่มแสงให้เหมาะกับบางมุมในห้องเรียน

 

 

• สี

 

 

เลือกใช้สีที่เหมาะสมกับลักษณะของเนื้อหาที่ใช้ในการเรียนรู้ เช่น เนื้อหาที่ต้องการให้ผู้เรียนตื่นเต้น มีชีวิตชีวา ให้เลือกใช้สีโทนร้อนที่สดใส อย่างสีเหลือง, ส้ม, แดง และเนื้อหาที่ต้องการให้ผู้เรียนจดจ่อ ใช้สมาธิ ให้เลือกใช้สีโทนเย็นอย่างสีเขียว, ม่วง, คราม, ฟ้า ที่มีโทนสีอ่อน ๆ

 

 

• เสียง

 

 

เสียงเป็นสิ่งที่มีอิทธิพลต่อจิตใจมนุษย์ หากใช้เสียงมาประกอบการเรียนการสอนก็ควรใช้ไม่เกิน 40 เดซิเบล หากใช้เสียงดังกว่านั้นจะทำให้ผู้เรียนขาดสมาธิ และเป็นการรบกวนมากเกินไป หากครูผู้สอนต้องการใช้เสียงเพลงในการประกอบก็สามารถทำได้ แต่ควรควบคุมเวลาไม่ให้เกิน 60 นาที

 

 

• อากาศถ่ายเท

 

 

ห้องเรียนควรตั้งอยู่ในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทได้ดี เพราะร่างกายต้องการออกซิเจนในอากาศเพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพให้สมองตื่นตัวและพร้อมเรียนรู้ เพื่อให้ผู้เรียนรู้สึกมีชีวิตชีวา และพร้อมเรียนรู้อยู่เสมอ